مطالب مرتبط
بیشتر بخوانید
اهمیت شنواییسنجی در رشد زبانی و شناختی کودکان
تاریخ انتشار
۲۶ مهر ۱۳۸۱
لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ، و با استفاده از طراحان گرافیک است، چاپگرها و متون بلکه
شنوایی یکی از اصلیترین حواس انسان است که تأثیر مستقیمی بر کیفیت زندگی، توانایی ارتباط، یادگیری زبان و رشد اجتماعی دارد. در کودکان، این اهمیت دوچندان است؛ چراکه سالهای ابتدایی زندگی دوران طلایی رشد گفتار و مهارتهای ارتباطی محسوب میشود. هرگونه اختلال در شنوایی در این سالها میتواند روند طبیعی رشد کودک را مختل کند و پیامدهای بلندمدت بر یادگیری و تعاملات اجتماعی او داشته باشد. شنواییسنجی بهعنوان یک ابزار تخصصی در تشخیص و ارزیابی میزان شنوایی، نقش حیاتی در پیشگیری، تشخیص زودهنگام و درمان مشکلات شنوایی کودکان ایفا میکند.
شنواییسنجی یا ادیومتری، مجموعهای از آزمونهای تخصصی است که برای بررسی عملکرد سیستم شنوایی انسان انجام میشود. این ارزیابی میتواند از بدو تولد تا بزرگسالی کاربرد داشته باشد و شامل اندازهگیری آستانه شنوایی فرد در فرکانسهای مختلف است. نتیجه این بررسی معمولاً بهصورت یک نمودار به نام ادیوگرام نمایش داده میشود. اودیولوژیستها (شنواییسنجها) با استفاده از این دادهها میتوانند میزان، نوع و محل اختلال شنوایی را تشخیص دهند و راهکار درمانی مناسب را پیشنهاد دهند.
در دوران کودکی، رشد گفتار و زبان به شدت وابسته به شنوایی است. اگر کودک نتواند صداها و کلمات را بهطور کامل بشنود، یادگیری زبان با تأخیر و اختلال مواجه میشود. تحقیقات نشان داده است که کودکان مبتلا به کمشنوایی در معرض مشکلاتی همچون:
-
تأخیر در شروع گفتار.
-
اختلال در تلفظ و یادگیری واژگان.
-
مشکلات ارتباطی و کاهش اعتماد به نفس.
-
اختلال در یادگیری دروس مدرسه.
-
مشکلات عاطفی و اجتماعی.
با توجه به این موارد، انجام شنواییسنجی منظم از همان ماههای ابتدایی زندگی میتواند از بروز بسیاری از مشکلات آینده جلوگیری کند.
والدین نخستین افرادی هستند که میتوانند تغییرات رفتاری یا تأخیرهای رشدی کودک را مشاهده کنند. برخی نشانههایی که میتواند بیانگر کمشنوایی باشد عبارتاند از:
-
عدم واکنش به صداهای بلند یا ناگهانی.
-
نچرخاندن سر به سمت منبع صدا.
-
تأخیر در غانوغون کردن یا شروع کلمات ساده.
-
بلند کردن بیش از حد صدای تلویزیون یا موبایل.
-
ناتوانی در دنبال کردن دستورات ساده.
-
مشکلات تمرکز در محیطهای شلوغ.
بیتوجهی به این نشانهها ممکن است باعث شود کمشنوایی دیر تشخیص داده شود و کودک فرصت طلایی توانبخشی را از دست بدهد.
شنواییسنجی برای کودکان متناسب با سن و شرایط آنها روشهای گوناگونی دارد:
-
آزمون OAE (انتشارات صوتی گوش داخلی):
این روش برای نوزادان و خردسالان استفاده میشود و بدون نیاز به همکاری کودک قابل انجام است. در این تست پاسخ سلولهای مویی گوش داخلی به محرک صوتی بررسی میشود. -
آزمون ABR (پاسخ ساقه مغز):
فعالیت الکتریکی عصب شنوایی و مسیرهای شنوایی مغز بررسی میشود. این تست برای نوزادان و کودکانی که همکاری ندارند بسیار موثر است. -
ادیومتری بازی (Play Audiometry):
برای کودکان ۳ تا ۶ ساله طراحی شده و در قالب بازی اجرا میشود تا کودک با انگیزه و علاقه بیشتری همکاری کند. -
ادیومتری تون خالص:
برای کودکان بزرگتر و نوجوانان استفاده میشود. کودک باید هنگام شنیدن صداهای مختلف واکنش نشان دهد.
پس از تشخیص کمشنوایی، انتخاب روش درمانی به نوع و شدت آن بستگی دارد. برخی از رایجترین روشها عبارتند از:
-
استفاده از سمعک: برای کمشنواییهای ملایم تا شدید.
-
کاشت حلزون شنوایی: برای کمشنواییهای عمیق که سمعک کارایی لازم را ندارد.
-
توانبخشی شنوایی و گفتاردرمانی: برای کمک به رشد مهارتهای زبانی و گفتاری کودک.
نکته کلیدی این است که هرچه مداخله زودتر آغاز شود، احتمال موفقیت درمان و رشد طبیعی کودک بیشتر است.
والدین باید نسبت به سلامت شنوایی فرزندشان هوشیار باشند و در صورت مشاهده کوچکترین علامت، به مراکز تخصصی شنواییسنجی مراجعه کنند. مراکز توانبخشی معتبر با داشتن تجهیزات پیشرفته و متخصصان مجرب میتوانند علاوه بر تشخیص، روند درمان و توانبخشی را نیز همراهی کنند.
شنواییسنجی کودکان یک اقدام پیشگیرانه حیاتی است که میتواند از بروز بسیاری از مشکلات زبانی، تحصیلی و اجتماعی جلوگیری کند. انجام غربالگری شنوایی در بدو تولد، پیگیری منظم آن در سالهای بعد و مراجعه سریع به متخصص در صورت مشاهده علایم هشداردهنده، تضمینکننده آیندهای روشنتر برای کودکان خواهد بود. والدین با دقت و توجه به این موضوع، میتوانند نقشی اساسی در رشد سالم فرزند خود ایفا کنند.
نظرات